โอกาสของนักการตลาดในโลก Blockchain ปี 2022

ช่วงปีที่ผ่านมาเราได้เห็นว่า บล็อกเชน (Blockchain) ก้าวมาเป็นเทรนด์ที่ “ต้อง” จับตามองที่สุดเทรนด์หนึ่งของโลก เนื่องจากระบบกระจายอำนาจ (Decentralized) ทำให้ข้อมูลสามารถตรวจสอบได้ และดำเนินการได้อย่างรวดเร็ว เนื่องจากไม่ต้องผ่านตัวกลาง (เช่น ธนาคาร) ซึ่งเป็นที่ทราบโดยทั่วกันว่าระบบ Blockchain จะมาเปลี่ยนการส่งข้อมูลและระบบการเงินแบบพลิกฟ้าคว่ำดิน และแน่นอนว่าเป็นเรื่องยิ่งใหญ่มากพอจนสั่นครอนทั้งโลกในแทบทุกอุตสาหกรรม

ด้านการตลาดในปัจจุบันนั้นถูกขับเคลื่อนด้วยข้อมูล ซึ่ง Blockchain จะเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้ข้อมูลเหล่านั้นแม่นยำ, โปร่งใส, และเชื่อถือได้

สำหรับนักการตลาดที่เป็นส่วนหนึ่งในการสร้างการเติบโตให้กับธุรกิจ นี่คือบทความที่จะพาคุณมาพูดคุยเกี่ยวกับการตลาด Blockchain ว่า Blockchain Marketing คืออะไร และโอกาสของนักการตลาดในปี 2022 นี้

ทบทวนสักหน่อยว่า Blockchain คืออะไร

หากพูดง่าย ๆ Blockchain คือ เทคโนโลยีที่อำนวยความสะดวกให้การทำธุรกรรมเกิดขึ้นได้อย่างโปร่งใส โดยไม่ผ่านตัวกลางหรือบุคคลที่สามที่เชื่อถือได้ (Third-Party) ในการยืนยันข้อมูล แต่ระบบจะทำซ้ำข้อมูลแล้วส่งไปให้คอมพิวเตอร์เครื่องอื่น ๆ ที่ถูกเชื่อมด้วย Chain ทำให้ทุกคนเห็นข้อมูลชุดเดียวกัน โดยไม่สามารถแก้ไขได้

สรุปเป็นคีย์เวิร์ดสำคัญของ Blockchain คือ ความโปร่งใส, ความปลอดภัย, และ การเข้าถึง

และด้วยความที่ข้อมูลในคอมฯทุกเครื่อง คือ ข้อมูลที่มีหน้าตาเหมือนกันจึงไม่ต้องรอการยืนยันจากตัวกลาง ทำให้ระบบมีการดำเนินการแทบจะ Real-time

ลองนึกภาพแนวคิด, วิธี, กลยุทธ์ทางการตลาดที่ทั้งหมดโปร่งใสและรวดเร็วสิ

แต่ถ้าคุณนึกภาพไม่ออก คำตอบของคุณอยู่ในส่วนถัดไป

โอกาสของนักการตลาดในโลก Blockchain มีอะไรบ้าง

“Blockchain marketing envisions an entirely new advertising and marketing environment, in which consumers are able to own and sell their data directly to marketers and advertisers.” - Brian Platz, co-founder and co-CEO of Winston Salem

สิ่งที่นักการตลาดบล็อกเชนจะต้องรู้ในปี 2022 มีทั้งเรื่อง โอกาสที่ต้องรีบคว้าให้ทัน, โอกาสที่จะได้เตรียมพร้อมก่อนคนอื่น, และ Blockchain Marketing คืออะไร ไปดูกัน

1. ออกแบบโฆษณาโดยคืน Data สู่ผู้บริโภค

ในข้อแรกเราจะพูดถึงโอกาสที่จะได้เตรียมพร้อมก่อน นั่นเป็นเพราะว่าในโลกดิจิทัลข้อมูลคือสิ่งล้ำค่า ข้อมูลของผู้บริโภคถูกนำไปใช้ทางใดทางหนึ่งเพื่อสร้างประโยชน์กับแบรนด์ เช่น การ Personalized เพื่อเลือกขายของให้ตรงใจ ช่วยสร้างโอกาสขายได้ให้เพิ่มขึ้น

แต่ด้วยระบบของ Blockchain จะทำให้ข้อมูลเหล่านี้กลับสู่ผู้บริโภคได้มีสิทธิเหนือข้อมูลของตัวเองแบบ 100% ในกรณีนี้ผู้บริโภคอาจจะใช้มันขายคืนให้กับแบรนด์ได้เช่นกัน

ยกตัวอย่างเช่น Brave - Blockchain-based Browser ที่ทำให้คุณสามารถท่องอินเทอร์เน็ตโดยไม่ถูกติดตาม แต่ผู้ใช้สามารถเลือกขายข้อมูลของตัวเองหรือเลือกดูโฆษณาเพื่อรับ BAT (Basic Attention Token) เหรียญคริปโทฯ ของ Brave กลับไปได้

ณ จุดนี้ นี่คือโอกาสของคุณที่จะรับมือถึงแนวทางการตลาดที่จะเปลี่ยนไป เพราะเครื่องมือต่าง ๆ ที่เคยใช้ติดตามผู้บริโภคอาจจะไม่สามารถทำได้แล้ว

2. ป้องกันการโกง และจ่ายค่าโฆษณาในราคาสมเหตุสมผล

สำหรับนักการตลาดที่ต้องซื้อสื่อในการโฆษณา Blockchain จะช่วยคุณสามารถติดต่อขอซื้อโฆษณาในเว็บต่าง ๆ กันได้อย่างเฉพาะเจาะจงและตรงตามความต้องการมากยิ่งขึ้น โดยไม่ต้องผ่านตัวกลาง 

หากอธิบายให้เข้าใจได้ง่ายขึ้น ขอยกตัวอย่าง เวลาที่เราต้องการให้โฆษณาของเราไปแสดงที่เว็บไซต์ต่าง ๆ เรามักจะต้องพึ่งตัวกลาง เช่น Google ซึ่งเป็นตัวกลางที่มีความน่าเชื่อถือในการติดต่อกับเพื่อทำธุรกรรมกับเว็บไซต์นั้น ๆ แน่นอนว่าจะต้องมีระยะเวลาในการดำเนินการ รวมถึงค่าบริการมาประกอบด้วย ดังนั้นค่าโฆษณาที่คุณจ่ายจึงไม่ใช่ค่าโฆษณาของคุณอย่างเดียว

โชคดีที่บนการทำงานที่ตรวจสอบได้บน Blockchain ทำให้คุณรู้ได้ว่าตอนนี้ค่าโฆษณาที่คุณจ่ายถูกใช้ไปกับอะไรบ้าง หรือมูลค่าที่แท้จริงของพื้นที่โฆษณานั้นเป็นเท่าไร เพราะบน Blockchain ข้อมูลทั้งหมดจะถูกกางไว้ให้รับรู้ได้ทั่วกัน ซึ่งมีผลให้การติดต่อเพื่อขอซื้อพื้นที่โฆษณานั้นเองโดยตรงทำได้ในเวลาที่น้อยกว่าพร้อมกับได้ราคาค่าโฆษณาที่ถูกประเมินไปตามข้อมูลจริง

‍มูลค่าการโกงค่าโฆษณาของโลกในปี 2020 สูงถึง $35 พันล้านเหรียญ (ประมาณ $96 ล้านเหรียญต่อวัน) และคาดการณ์ว่าจะสูงขึ้นถึง $50 พันล้านเหรียญในปี 2025, ข้อมูลจาก Wfanet.org

นอกจากนี้ยังมีกลไกของระบบที่ป้องกันการโกงค่าโฆษณา (Ad Fraud) ในวงการโฆษณา เรามักพบว่าหลายครั้งอาจมีการปั่นยอดโดยใช้ยอดคลิกปลอม ๆ จากบอท (Fake Click), การซ้อนโฆษณา (Ad Stacking), หรือการปลอมโดเมน (Domain Spoofing) ขึ้นมา แต่ตามที่ได้กล่าวว่าเราจะเห็นข้อมูลตามที่เกิดขึ้นจริงได้ ซึ่งจะช่วยยืนยันกับคุณได้ว่าคนที่เห็นหรือกดโฆษณาของคุณ คือ บุคคลจริง ๆ ไม่ใช่บอท

อีกนัยหนึ่งจากการรับทราบถึงตัวบุคคลจริง ๆ ที่คลิกโฆษณา นั่นก็ทำให้นักการตลาดระบุลักษณะของลูกค้าได้อย่างแม่นยำมากขึ้นด้วยเช่นกัน

Blockchain จึงเป็นโอกาสสำหรับนักการตลาดที่จะทำให้การซื้อขายโฆษณาเป็นไปได้อย่างรวดเร็ว,โปร่งใส, และมีคุณภาพกว่าที่เคยเป็น

3. สร้าง Loyalty Program ด้วย Blockchain

ในระบบ Blockchain สามารถเชื่อมต่อให้ผู้เกี่ยวข้องทั้งหมดมารวมกันได้ ตั้งแต่ผู้ออกโปรแกรม, ลูกค้า, บริษัท, นักการตลาด, ทีม Data, คอลล์เซ็นเตอร์, และอื่น ๆ ช่วยให้ทำงานร่วมกันเพื่อออกแบบประสบการณ์ที่ดีที่สุดให้กับลูกค้าได้ (ตามปกติจะเป็นการทำงานกระจายกัน ทำให้มีขั้นตอนการดำเนินการที่ช้ามากกว่า)

ด้วยการเข้าถึงแบบ Real-time ทำให้นักการตลาดสามารถมองเห็นโปรไฟล์ของสมาชิก, คะแนน, รูปแบบการซื้อ ประวัติการชำระเงิน และการตอบรับต่อโปรโมชัน ซึ่งจะช่วยให้พวกเขาสร้างโปรแกรมที่น่าดึงดูดยิ่งขึ้น มีค่า และกำหนดเองได้ 

ตัวอย่างเช่น 

• American Express ได้ร่วมกับ Hyperledger Blockchain เพื่อมอบคะแนนสะสมให้กับสมาชิกตามรายผลิตภัณฑ์ แทนที่จะใช้พฤติกรรมการใช้จ่ายของลูกค้ารายใดรายหนึ่ง

• Loyyal ที่ได้ใช้ Tokenization และ Smart Contract มาพัฒนาในส่วนนี้ ซึ่งเขามีระบบ Blockchain ที่ใช้เชื่อมต่อในธุรกิจ ครอบคลุมในด้านการท่องเที่ยวและบัตรเครดิต จากนั้นติดตามกลุ่มลูกค้าด้วย Loyalty Token ที่มีความแม่นยำในข้อมูลสูง ทำให้นักการตลาดสามารถเก็บข้อมูลนำมาใช้ในการออกแบบประสบการณ์และโปรโมชันให้ลูกค้าแต่ละคนได้อย่างแม่นยำ โดย Loyyal ได้ร่วมกับสายการบินเพื่อสร้าง Wallet ขึ้นมา เมื่อมีการใช้บริการจะได้รับ Token กลับไป แล้ว Token นี้สามารถใช้จ่าย Rideshare (พูดง่าย ๆ คือ หารค่ารถ) เพื่อไปยังที่พักหรือโรงแรมได้

Tokenization คือ กระบวนการที่เปลี่ยนสินทรัพย์ต่าง ๆ ให้อยู่ในรูปของ Token (เหรียญ) ทำให้การส่งมอบจากเดิมที่ต้องมีเอกสารมากมายเพื่อยืนยันการส่งมอบนั้น พอกลายเป็นเหรียญแล้วมีการส่งต่อมูลค่าของสินทรัพย์นั้นที่รวดเร็วมากขึ้น เพราะมีการยืนยันข้อมูลผ่านระบบ Blockchain

4. Smart Contract ที่จะเปลี่ยนรูปแบบการทำธุรกรรมให้เกิดได้ทันที

คอนเซ็ปต์ของ Smart Contract คือ แถวของโค้ดที่อยู่บนระบบ Blockchain สามารถดำเนินการได้โดยอัตโนมัติ เมื่อดำเนินการตรงเงื่อนไขที่กำหนดจากผู้ทำสัญญาทั้งสองฝ่าย (หรือจะเรียกว่าเป็น ผู้ซื้อและผู้ขายก็ได้) จึงไม่ต้องผ่านคนกลาง และเป็นสัญญาที่สามารถติดตามการดำเนินการและไม่สามารถทำย้อนกลับได้ (แอบแก้ไขภายหลังไม่ได้)

ยกตัวอย่าง การนำ Smart Contract มาใช้ในธุรกิจให้เห็นภาพชัดขึ้น 

• Influencer Marketing และ Affiliate Marketing - เมื่อนักการตลาดมีการจ้าง Influencer หรือ Affiliate มาช่วยในการโปรโมตต่าง ๆ แต่ปัญหาที่มักจะพบ คือ การติดตาม ROI (Return of Investment) ว่าเป็นไปตามความจริงหรือไม่ หรือปัญหาเกี่ยวกับผู้ติดตามและ Engagement ปลอมที่ถูกสร้างขึ้น รวมไปถึงการสูญเสียเงินไปโดยไม่ได้รับการโปรโมตที่ดีพอกลับมา
• SocialMedia.Market คือ Blockchain-Based Influencer Marketing Platform ได้ใช้ Smart Contract ในการติดตามเพื่อช่วยให้นักการตลาดและนักโฆษณาสามารถแก้ปัญหานี้ได้ เพราะทำให้การจ่ายเงินของธุรกิจถูกระงับไปจนกว่า Influencer จะมีการส่งมอบผลลัพธ์ที่ต้องการจริง ๆ

และเมื่อพูดถึงการจ่ายเงิน อีกรูปแบบนึงคือการทำ Ecommerce และ Social Commerce ที่สามารถใช้ Smart Contract เพื่อตรวจสอบข้อมูลและอนุมัติการทำธุรกรรมที่เร็วกว่าปัจจุบันหลายเท่าตัว เพราะเราไม่ต้องกดอนุมัติหรือตรวจสอบยอดเงินที่เข้ามาว่าตรงกับออร์เดอร์สั่งสินค้าหรือไม่อีกต่อไป

5. สู่การทำงานแบบ Cross-functional Team ที่รองรับการเติบโตแบบทวีคูณ

ในรูปแบบการทำงานบนโลกของ Blockchain ตามที่เราได้พูดถึงมาในทุกข้อเลย คือ ความเร็วในการทำงานต่าง ๆ ที่จะเกิดขึ้น หากพูดถึงการทำงานของนักการตลาดแล้ว เรามักจะนึกถึงการโฆษณา โปรโมตให้คนรู้จักสินค้า พาให้ลูกค้ามาเจอกับคุณค่าของสินค้านั้นเร็วที่สุด

แต่ในกรณีของ Blockchain การทำงานของนักการตลาดจะใกล้ชิดกับนักพัฒนาเป็นอย่างมาก อาจยกตัวอย่างเป็นการสร้างเหรียญคริปโทฯ ที่เน้นการทำงานด้วยความเร็วสูง ฟีเจอร์ออกกันอาทิตย์ต่ออาทิตย์ เพื่อเพิ่มมูลค่าให้กับเหรียญ

นักการตลาดควรอยู่ตั้งแต่ช่วงเริ่มต้นของโปรเจกต์เพื่อเรียนรู้ผลิตภัณฑ์อย่างลึกซึ้ง ในขณะเดียวกันนักพัฒนาก็ควรได้รู้ในขั้นตอนการทำให้ผู้คนรู้จักผลิตภัณฑ์เพื่อรับฟีดแบ็กแล้วนำกลับมาพัฒนาอย่างต่อเนื่อง หรือแม้กระทั่งทีมดีไซน์ที่ต้องเข้าใจผลิตภัณฑ์และออกแบบงานทุกส่วนให้ทันต่อฟีเจอร์หรือคอนเทนต์ที่ปล่อยออกมาเช่นกัน

การทำงานร่วมกันเป็นทีมแบบ Cross-functional จึงทำให้คุณได้เรียนรู้ถึงแนวคิดเริ่มต้นของผลิตภัณฑ์ที่จะเข้ามาแก้ปัญหาให้กับผู้ใช้ พร้อมกับเสริมสร้างสกิลจากคนอื่น ๆ ในทีม สู่การเป็น Growth Marketer ที่ทำการตลาดได้แบบครบลูป

แต่อย่างไรก็ตาม การทำงาน Cross-functional Team ที่ได้ผลก็ควรมีเครื่องมือหรือ Framework ที่รองรับรูปแบบการทำงานแบบนี้เช่นกัน

ยกตัวอย่างเครื่องมือที่รองรับการทำงานด้านการตลาด Blockchain

Endlessloop คือ เครื่องมือที่ถูกพัฒนาโดยใช้ศาสตร์ของ Growth มีรูปแบบเป็น Experiment Based ที่ช่วยให้คุณทดลองแคมเปญและฟีเจอร์ต่าง ๆ ก่อนจะพัฒนาเต็มรูปแบบ ทำให้คุณไม่ต้องเสียงบประมาณไปกับสิ่งที่ไม่ได้ผล นอกจากนี้ Endlessloop ยังใช้ Framework ที่ทุกคนในทีมทำงานร่วมกันได้แบบที่ไม่มีที่ไหนทำได้มาก่อน สนับสนุนการทำงาน Cross-functional Team ที่ต้องเร็วมากพอบนโลกของ Blockchain

‍

สรุป

แม้ว่า Blockchain จะยังไม่ได้เป็นส่วนหนึ่งในชีวิตประจำวันของทุกคนแบบเต็มตัว แต่เราเห็นได้ชัดเจนว่าตลอดปี 2021 ที่ผ่านมา เรื่องราวของคริปโทเคอร์เรนซีและระบบ Blockchain ถูกผู้คนพูดถึงจำนวนมากในทุก ๆ วัน 

ดังนั้นแล้วในฐานะนักการตลาด การทำความเข้าใจและมองหาโอกาสใน Blockchain Marketing จึงเป็นช่วงเวลาสำคัญที่คุณจะก้าวเข้ามาเป็นหนึ่งแรงขับเคลื่อนที่จะผลัดเปลี่ยนยุคอินเทอร์เน็ตสู่ระบบที่สร้างความเร็วแบบเหนือชั้น และสร้างสุดยอดประสบการณ์ทางการตลาดให้กับธุรกิจและลูกค้าได้ก่อนใคร

อย่าลืมว่า โอกาสเป็นของคนที่พร้อมเสมอ